Zihni Göktay: 79 Yaşındaki “Usta” Mi, Paslanmış Bir Geleneğin Parçasi Mi?
Sanat dünyasıyla ilgili pek çok şey yazılır, çizilir—ancak bazen sessizce ayakta duran isimler eleştiriden kaçınır. İşte Zihni Göktay tam da bu tür—79 yaşında. ([Vikipedi][1]) Ancak onun yaşını bilmek yeterli değil: Gerçek soru şu: Bu uzun kariyer, sanata ne kattı? Yoksa zamanla kurumuş, geleneksel bir kalüp olarak mı kaldı?
Zihni Göktay Kimdir? Ve Gerçek Yaşı Ne?
Zihni Göktay, 2 Aralık 1945’te İstanbul’da doğmuştur. ([Vikipedi][1]) Yani 2025 yılı itibarıyla 79 yaşında. Bazı kaynakta 1946 doğumlu olduğu belirtilmiş olsa da genel kabul edilen tarih 1945’tir. ([biyografi.net.tr][2]) Oyuncu, seslendirme sanatçısı ve tiyatro ismi olarak tanınıyor.
Parlak Başlangıç, Geleneksel Yol
1960’lı yıllarda tiyatro sahnesine çıkan Göktay, 1964‑1973 yılları arasında Ankara Meydan Sahnesi’nde çalıştı, ardından İstanbul Şehir Tiyatroları’na katıldı. ([Biyografya][3]) Sinema ve televizyon dünyasında da pek çok rol almış, seslendirmeye de yönelmiş bir isim.
Ama Nerede Duruyor? “Usta” Sıfatı Yeterli mi?
Burada tartışmak gerekir: 79 yaşında olması ona otomatik olarak “olağanüstü sanatçı” etiketini kazandırmalı mı? Ya da tam tersi: uzun süreli bir sanat hayatı, eleştirmek için bir bahane olabilir mi?
1. Geleneksellik ve yenilikçiliğin çatışması
Göktay’ın kariyeri “geleneksel Türk tiyatrosu” çerçevesinde şekillenmiş. Ancak bugünün sanat dünyasında bu geleneksel kalıp ne kadar geçerli? Modern tiyatronun, alternatif sahnelerin içinde “yeni” bir şey sunmadığı sürece, uzun kariyere rağmen güncellik kaybedilebilir. Göktay’ın yakın dönem projelerine baktığımızda, yenilikçi unsurun eksik kaldığını söylemek mümkün.
2. Çok yönlülük mi, yoksa dağınıklık mı?
Göktay yalnızca tiyatro oyuncusu değil; seslendirme sanatçısı, dizi‑film oyuncusu olarak da çalışmış. Bu, “çok yönlü sanatçı” olarak övülebilir. Fakat aynı zamanda “her şeye bulaşan ama derinleşemeyen” bir profil eleştirisine de açıktır. Sanatta derinleşme mi yoksa görece yüzeysellik mi tercih edilmiş?
3. Yaşın Avantajı mı, Engel mi?
79 yaşında olmak deneyim demek. Ancak yaş ilerledikçe sahneye, kameraya çıkarak güncel kalmak daha zor hâle geliyor. Göktay’ın hâlâ sahnede olması takdir edilir; ancak izleyici kitlesi, çağın yeni arayışlarına cevap verip vermediğini de sorgular. Gelen bir soruyla bitirelim: “79 yaşında olmak, size sanat dünyasında otomatik olarak saygı ve hak verir mi?”
Tartışmalı Noktalar: Her Şey Gül Gibi Değil
Sanatçı olmanın “klasik” formunun temsilcisi olmak: Göktay, geleneksel tiyatronun son temsilcilerinden biri olarak görülüyor. ([Biyografiler][4]) Ancak klasik form, sürekli tekrara düştüğünde devinsel hâlini kaybedebilir. Bu durumda sanatçının kendi pastasını yiyip bitirdiği iddia edilebilir.
Görünürlük vs. Etki: Göktay’ın rol aldığı yapımlar sayıca fazla fakat bunların arasında “çığır açan” ya da “sanatsal devrim yaratan” olduğu ne kadarnet? Eleştirel bakışla sorulabilir: “Sanatçı olarak varlığı mı hissediliyor, yoksa sadece sahnede bulunuyor mu?”
Yaşlanmanın etkisi: Uzun kariyerler saygı görür ama yaşla birlikte gelen fiziksel/yönetmenliksel kısıtlar da ortaya çıkar. Bu durumda sanatçı ne kadar aktif kalabilir, ne kadar yaratıcı olabilir? Bu sorular Göktay için de geçerli.
Sonuç
Zihni Göktay’ın 79 yıllık yaşamı ve yaklaşık 60 yıllık sanat kariyeri dikkate şâyan. Ancak sadece yaşına ve geçmişine bakarak “üstün sanatçı” demek yeterli değil. Sanatın ölçütü yalnızca yıllar değil: yenilik, derinlik, etkileyicilik, güncellik de önemli. Göktay geleneksel tiyatro ve sinema dilini temsil etse de, günümüz sanat arayışları içinde ne kadar yer tutabiliyor? Okuyucu olarak sizce: 79 yaşında olması mı yoksa sanatındaki içerik mi daha önemli? Bu soruyu düşünün.
[1]: https://tr.wikipedia.org/wiki/Zihni_G%C3%B6ktay?utm_source=chatgpt.com “Zihni Göktay – Vikipedi”
[2]: https://www.biyografi.net.tr/zihni-goktay-kimdir/?utm_source=chatgpt.com “Zihni Göktay kimdir – Biyografi.net.tr”
[3]: https://www.biyografya.com/tr/biographies/zihni-goktay-59d82e95?utm_source=chatgpt.com “Zihni Göktay – Biyografya”
[4]: https://www.biyografiler.com/kimdir/zihni-goktay?utm_source=chatgpt.com “Zihni Göktay Biyografiler.com”